Zakelijke gegevens
Auteur: Arthur Japin
Titel: Een schitterend gebrek
Aantal bladzijdes: 239
Uitgeverij: De Arbeiderspers
Eerste druk: 2003
Informatie over de auteur
Arthur Japin (1956) bezocht het Gymnasium in Haarlem en studeerde enkele
jaren Nederlandse taal- en letterkunde in Amsterdam om daar vervolgens de
theaterschool te doorlopen, waar hij in 1982 afstudeerde. Hij speelde diverse
rollen voor radio en televisie en op toneel bij onder andere Toneelgroep
Centrum en de Theaterunie. Ook zong hij een kleine rol bij de Nederlandse
Opera.
In 1987 stopte hij met acteren en begon te schrijven. Ondertussen
schreef hij diverse korte verhalen, hoorspelen, toneelstukken en televisiefilms
en debuteerde hij in 1996 met de verhalenbundel Magonische verhalen.
Zijn debuut werd veelgeprezen in de literaire
kritiek, maar hij brak pas bij een groot publiek door met zijn tweede boek: de
roman De zwarte met het witte hart, die wereldwijd vertaald werd en
die hem internationale roem bezorgde. Japin publiceerde dit boek pas na tien
jaar onderzoek in Afrika, Weimar en Indonesië.
Na De zwarte met het witte hart publiceerde
Japin De vierde wand, magonische verhalen onder de titel Magonia,
De droom van de leeuw
Een schitterend gebrek, het Boekenweekgeschenk De grote wereld, De
overgave, Zoals dat gaat met wonderen, Vaslav, Maar buiten is het
feest en in 2013 verscheen De man van je leven.
Japin heeft meerdere literatuurprijzen gewonnen.
In de zomer van 2012 stond Arthur Japin voor het
eerst sinds 26 jaar weer op de planken in Veel gedoe om niks van
William Shakespeare.
Japin schrijft niet alleen romans, maar ook
toneelstukken. In oktober 2013 is Absinthe in première gegaan.
Vanaf maart 2014 is de toneelvoorstelling Vaslav te zien.
Korte samenvatting
De veertienjarige Lucia ontmoet de zeventienjarige
Giacomo Casanova op een feest in de buurt van Venetië. Het is voor hen allebei
de eerste grote liefde. Zij beloven elkaar eeuwige trouw, maar als Lucia
verminkt raakt door de pokken, kiest zij ervoor om Casanova te verlaten. Lucia
vertelt Casanova niet de echte reden voor haar vertrek, maar laat hem geloven
dat zij er met een andere jongen vandoor is gegaan. Wanneer Lucia en Casanova
elkaar jaren later in Amsterdam tegenkomen, hebben zij beiden een nieuwe identiteit.
Lucia herkent Casanova al snel en dit brengt gevoelens en herinneringen naar
boven. Lucia komt er achter dat haar verraad Casanova’s kijk op vrouwen voor
altijd heeft bepaald.
In Een schitterend gebrek vertelt
Lucia over haar leven voor en na haar verminking en hoe het haar denken heeft
beïnvloed.
Vraag 1
Vind je “Een schitterend gebrek” een
liefdesverhaal?
a. Geef een toelichting op je mening.
Ik vind Een schitterend gebrek wel een liefdesverhaal, maar
het is niet typisch. Aan het begin van het verhaal lijkt het een gewoon
liefdesverhaal te worden, maar naarmate het verhaal zich voortzet, gooit het
lot roet in het eten, wat Lucia en Casanova uitelkaar drijft. Beiden veranderen
door het leven en de liefde. Wanneer zij elkaar later in het leven tegenkomen,
blijken deze veranderingen ervoor gezorgd te hebben dat zij niet meer bij
elkaar passen. Deze uitkomst verwacht ik niet bij een typisch liefdesverhaal,
waarbij de geliefden meestal uiteindelijk samen zijn.
b. Het boek heeft een motto van Giacomo Casanova. Noteer dit motto en leg
minimaal twee verbindingen met de roman.
“Veel wat aanvankelijk alleen in de verbeelding bestaat, wordt
werkelijkheid.”
Verbindingen:
1. In het verhaal fantaseert Lucia tijdens seks met
haar klanten dat zij met Giacomo is en later wordt deze fantasie werkelijkheid
wanneer zij als Galathée de Pompignac met Giacomo Casanova als Chevalier de
Seingalt seks heeft.
2. Lucia heeft een verbeelding dat Giacomo haar
niet meer wilt, omdat zij niet meer mooi is. Wanneer zij elkaar weerzien wordt
dit werkelijkheid.
Vraag 2
In hoofdstuk twee vertelt Lucia over haar jeugd in
Italië.
a. Hoe ‘natuurlijk’ is de jeugd van Lucia in Pasiano en hoe beïnvloedt dit haar
denken en handelen? Baseer je op p. 22, 24, 25, 67.
Lucia heeft een natuurlijke jeugd gehad. Zij werd door haar ouders opgevoed en
had veel vrijheid. Er was niets wat haar geluk beperkte, waardoor zij zonder
angst of oordeel leefde. Dit maakte haar naïef. Lucia voelde voordat zij dacht
en vond intuïtie waardevoller dan kennis. Lucia vond het moeilijk om de
werkelijkheid toe te laten. Lucia leerde dat zij en haar ouders bedienden waren
en anders dan de gravin die zij tante noemde. Haar leven veranderde niet, maar
er was wel een verdriet in haar geboren. Toen Lucia op Giacomo verliefd werd,
ging zij Pasiano uit zijn ogen zien. Zij leerde zich in te leven in anderen.
b. Wat is het effect van de lessen van monsieur Pompignac? Baseer je op p.
86-87.
Het effect van de lessen van monsieur Pompignac is dat Lucia zich ontwikkelt
tot een nette jongedame, ter voorbereiding op haar huwelijk met Giacomo. Door
zijn lessen wordt Lucia er van bewust dat zij een andere niveau heeft dan
bijvoorbeeld haar ouders. Zij realiseert zich dat zij te ver is gekomen om ooit
de weg naar huis terug te vinden. Kennis geeft soms zorgen. Hoe meer kennis zij
heeft, hoe verder zij van anderen af staat.
c. Waarom noemt Pompignac haar Ma Galathée (p. 81, 89, 90)?
De naam Galathée stamt waarschijnlijk af van Galathea, een beeld uit de Griekse
mythologie. Pygmalion maakte dit beeld van Aphrodite en zij wekte haar tot
leven. Pompignac vergelijkt Lucia met een ruw blok marmer die hij mag scheppen
met zijn beitel. Wanneer zij de eerste pagina van Gil Blas voorleest, noemt
Pompignac haar Ma Galathée. Het standbeeld dat door hem is gehouwd.
Vraag 3
Kort na haar genezing van de pokken raakt Lucia
voor het eerst in
de spagaat tussen rede en gevoel. (p. 102)
a. Omschrijf die strijd.
Lucia is door de pokken verminkt geraakt. Wanneer Giacomo te vroeg naar Pasiano
terugkomt, belandt Lucia in een tweestrijd tussen rede en gevoel. Als zij haar
hart zou volgen en met hem zou trouwen, zou zij door haar verminking een paria
in Venetië zijn en dit zou ook Giacomo’s lot zijn. Hij zou zijn ambities moeten
opgeven en zou hierdoor ongelukkig worden. Zijn ongeluk zou ook het hare
betekenen. Wanneer zij ervoor zou kiezen om zich over te geven aan rede en hem
te verlaten, zou zij ongelukkig zijn, maar hij kon dan gelukkig worden door
zijn droom waar te kunnen maken. In het geval dat Lucia voor gevoel zou kiezen,
zouden er twee ongelukkig zijn, in het geval dat zij voor rede zou kiezen
slechts één.
b. Waarom wint de rede het van het gevoel? Baseer je op p. 100-105.
De rede wint van het gevoel, omdat Lucia Giacomo de kans op een succesvolle
loopbaan niet wilt ontnemen. Als zij hem zijn dromen zou ontnemen, zou Giacomo
ongelukkig worden en dat zou ook haar ongeluk betekenen. Door nu haar
hart te volgen zou Lucia dus hen allebei voor altijd in het verderf storten.
Als ze tegen haar gevoel in zou gaan en Giacomo vrij zou laten, zou hij zijn
dromen kunnen najagen en waarmaken. Lucia zou dan wel ongelukkig zijn maar ze
zou troost kunnen vinden in de wetenschap dat Giacomo wel gelukkig is.
Misschien zou Giacomo eerst ongelukkig zijn, maar vast niet lang als Lucia hem
deed geloven dat zij hem verraden had. In het eerste geval zouden er twee
ongelukkige zijn, in het laatste geval slechts één. Dit is de reden waarom
Lucia voor rede kiest.
Vraag 4
Giacomo en Lucia sluiten een weddenschap af met
liefde als inzet.
a. Leg kort uit hoe die weddenschap in elkaar zit. Baseer je op p. 38, 166 en
184
Lucia is een prostituee in Amsterdam. Ze komt Giacomo opnieuw tegen. Hij noemt
zichzelf Seingalt en is een echte vrouwenverslinder geworden. Ze gaan een
weddenschap aan nadat Seingalt beweert dat hij nog nooit een vrouw die hij lief
heeft gehad ongelukkig heeft gemaakt. De weddenschap is als volgt: Giacomo mag
proberen Lucia voor zich te winnen zodat zij uit eerste hand kan beoordelen of
Giacomo inderdaad de ene uitzonderlijke man is de niet slechts aan zichzelf
denkt. Het tweede deel van de weddenschap is dat Lucia moet aantonen dat er een
vrouw is geweest die heeft geleden onder het feit dat zij Giacomo heeft
liefgehad.
b. Wie wint uiteindelijk de weddenschap?
Onderbouw je keuze met voorbeelden uit de roman.
Lucia heeft Giacomo toestemming gegeven om te proberen haar voor zich te
winnen. Een week lang hebben ze geweldige seks en voelt Lucia zich goed. Haar
oude gevoelens ontwaken.
Ook Lucia moet haar deel van de weddenschap nakomen. Ze schrijft Giacomo een
brief, waarin staat dat ze weet wie Lucia is en dat Lucia heeft geleden onder
haar liefde voor hem. Giacomo kan haar vinden in een hoerenhuis in Amsterdam.
Giacomo gaat erheen en ziet Lucia zonder sluier. Hij herkent Lucia niet als de
gesluierde vrouw. Giacomo vindt Lucia weerzinwekkend. Hij vertrekt en schrijft
een brief naar de gesluierde vrouw. Hierin staat dat hij Lucia liever niet had
gezien en dat zij de weddenschap gewonnen heeft.
Vraag 5
Lucia brengt in Amsterdam een bezoek aan het
spinhuis.
a. Wat is zo’n spinhuis eigenlijk?
Een spinhuis is een werkhuis of fabriekshuis. Het was een voorloper van de
fabriek, waar een aantal mensen bijeen kwamen om te werken, in dit geval
spinnen. Dit begrip is vooral bekend in de betekenis van een gevangenis, waar
vrouwelijke gedetineerden, vaak hoeren, onder verschrikkelijke omstandigheden
dit werk in dwangarbeid moesten verrichten.
b. Welke invloed heeft dat bezoek op haar? Hoe komt dat? (zie blz. 157/161)
Lucia schrikt heel erg. Haar verleden is weer tot leven gebracht. Ze heeft zelf
in het spinhuis gezeten, nadat zij seks had met een Joodse man. Een hoer die
tijdens haar bezoek in een van de kooien zit, grijpt Lucia’s arm vast. Lucia
herkent het gezicht van die vrouw. De vrouw was ook al in het spinhuis toen
Lucia haar straf uitzat. De vrouw is ernstig ziek en Lucia voelt zich schuldig.
De vrouw trekt de sluier van Lucia’s hoofd af. Jamieson begeleidt Lucia naar de
uitgang. De vrouw scheldt haar na.
De roman eindigt met het vertrek van Lucia naar Amerika.
c. Waarom besluit Lucia vaarwel te
zeggen tegen Giacomo
en mw. Lucie Jamieson te worden? Baseer je op p.
195-198, 214-216, 220-229, 233-234.
Giacomo en Lucia zijn te erg veranderd om nog een toekomst samen te hebben en
hun paden liggen te ver uit elkaar. Lucia vindt het veiliger de liefde te
beschouwen dan het te beleven. Zij zou graag hun liefde tot een goed einde
brengen, maar zij weet niet hoe. Giacomo maakt haar duidelijk dat de liefde die
hij voor de jonge Lucia voelde over is. Jamieson daarentegen houdt van Lucia,
hij is rijk en hij verlaat Europa. Dit zijn voor Lucia perfecte omstandigheden
om een nieuwe start te maken, aangezien zij ook nog eens zwanger is.
d. Wat is de rol van het laatste hoofdstuk “Ten slotte”? (p.237-239)
Hierin vertelt de auteur, Arthur Japin, hoe het met de hoofdpersonen is afgelopen
en welke rol zij werkelijk in elkaars leven hebben gespeeld. Hij vertelt welke
bronnen hij heeft gebruikt en hoe hij het verhaal heeft samengesteld.
RECENSIEOPDRACHT: lees eerst de
bijgevoegde recensie goed door.
a. Hoe denkt de recensent(e) over het boek “'Een schitterend gebrek'”?
Volgens de recensente, Judith Janssen van de Volkskrant, is het werk van Arthur
Japin vaak gebaseerd op een feit of gebeurtenis uit de werkelijkheid. Een
schitterend gebrek bevindt zich ook op de grens van feit en fictie. De
hoofdpersonen hebben werkelijk bestaan, maar krijgen in de roman een heel eigen
karakter en een nieuw, gedramatiseerd leven. Zij is van mening dat Japin de
historische figuur van Lucia voldoende meegeeft om haar van één van de vele
liefdes van Giacomo Casanova tot een rond en psychologisch interessant
personage te maken. De recensente vindt dat Japin de transformatie van Lucia
zorgvuldig beschrijft. Haar karakter en de tegenstelling die ze vormt ten
opzichte van de chevalier de Seingalt heeft alles in zich voor een goede
roman.
Toch heeft de recensente ook kritiek op Japin. Zij vindt dat Een
schitterend gebrek niet verder komt dan een verdienstelijke plot en
aardige karaktertekening. Japin gebruikt zijn personage om parallellen en
verwijzingen te duiden. De recensente vind dat het boek voor de lezer saai
wordt. Zij vindt dat Japin de lezer knellend omarmt. Janssen maakt het slot van
het boek bijna belachelijk ‘Lucia kan toch niet ongelukkig achterblijven!’. Met
een appél op de lezer voltrekt zich uiteindelijk de catharsis.
b. Met welke argumenten ondersteunt hij(zij) zijn(haar) standpunt?
- Lucia wordt interessant doordat Japin van haar een rond en psychologisch
interessant personage maakt.
- De tegenstellingen in haar karakter en die van
chevalier de Seingalt hebben alles in zich voor een goede roman.
- Een schitterend gebrek komt niet
verder dan een verdienstelijke plot en aardige karaktertekening door de
schrijver die Japin is, ‘als stilist en vooral ook in zijn thematiek kent Japin
geen subtiliteit’.
- De auteur gebruikt zijn personage om parallellen
en verwijzingen te duiden. Hij laat Lucia erop los filosoferen, hij laat haar
‘een besluit nemen’, ergens bij 'stilstaan' of een alinea lang uitleg geven
over de wending die haar leven neemt. Dit zou Japin, volgens de recensente,
doen zodat zijn literaire bedoelingen maar niet onopgemerkt blijven.
- Het boek zou saai worden doordat de lezer alleen
passief de ‘omfloerste’ zinnen mag opnemen en niet zelf mag toevoegen. Japins
bijna vaderlijke, knellende omarming van de lezer wordt het duidelijkst aan het
eind van het boek, als Galathée en Casanova elkaar - uiteraard - nog eens
tegenkomen.
- Japin weet op de valreep zelfs nog een
moralistisch tintje aan het boek te geven. Galathée komt tot inkeer en
verzucht: 'Ik vertel je mijn leven opdat jij dit geheim meteen bij aanvang al
zult kennen: wij zijn ongelukkig omdat wij denken dat we lief moeten hebben. Om
gered te worden moeten wij (. . .) niet hebben, maar geven. (. . .) Dit heeft
mij mijn gebrek geleerd.'
c. Vergelijk jouw mening met die van de recensent(e).
Ik ben met Janssen eens de hoofdpersoon Lucia een interessant personage is en
dat haar transformatie zorgvuldig wordt beschreven. Ik vind echter dat het boek
niet alleen alles in zich heeft voor een goede roman, ik vind het een goede
roman. Subtiliteit kan soms leiden tot onduidelijkheid en daar hou ik niet van.
Ik heb het niet als vervelend ervaren dat de auteur zijn personage gebruikt en
de lezer omarmt, het is juist fijn om zo te worden meegenomen. Ik vond Een
schitterend gebrek meeslepend en makkelijk te lezen. Hoewel ik de
filosofische gedachtegangen soms wel lastig vond om te volgen, voegden zij ook
wat moois toe aan het boek.
De inzicht die Lucia aan het einde van het verhaal krijgt is een mooi einde,
zij is getransformeerd van gevoel naar ratio en weer terug naar gevoel. Het
moraal, waar de recensente negatief over sprak, vond ik mooi. Een mooi moraal
is ook niets beschamends.
KEUZEOPDRACHT: maak in ieder geval drie van de vier onderstaande
opdrachten.
K1 Het boek “Een schitterend gebrek” gaat over de keuze tussen
gevoel, verstand en waarheid.
a. Beschrijf Lucia’s weg van het verstand en het
gevoel, die loopt van natuurmeisje tot Galathée de Pompignac, van Zélides
gezelschapsdame tot prostituee, van Casanova’s minnares tot Lucy Jamieson en
het moederschap.
b. Wat is voor Lucia uiteindelijk het belangrijkste
en waarom?
K2 Bedenk vier andere goede titels voor het boek van A. Japin.
Ga daarbij als volgt te werk:
a. Bedenk eerst waaraan een goede titel moet voldoen.
Een goede titel is zakelijk en informatief. Dat houdt in dat het duidelijk moet
maken waarover het boek gaat, het moet niet vaag zijn en het moet op de hele
tekst slaan. Verder, moet de titel niet te lang zijn, en geen hele zinnen
bevatten. Ook moet de titel neutraal geformuleerd zijn. Jouw mening over het
boek mag niet naar voren komen. Tenslotte, moet het je nieuwsgierig maken om
het boek te gaan lezen.
b. Noteer de vier titels.
1. Galathée de Pompignac
2. Rede en gevoel
3. Vanuit Lucia's ogen
4. Niet hebben, maar geven
c. Leg voor elke titel uit waarom die goed bij het boek past. Breng die titels
dus steeds in verband met het thema en motieven van het boek.
1. Galathée de Pompignac is de naam die Lucia gebruikt na haar vertrek uit
Pasiano.
2. De termen rede en gevoel komen meerdere malen
terug en zijn belangrijk in het boek.
3. In Een schitterend gebrek wordt
Lucia’s verhaal verteld vanuit haar perspectief.
4. Lucia realiseert zich door haar gebrek dat het
belangrijk is om liefde te geven in plaats van lief te hebben.
K3 Ga op zoek naar twee gedichten die goed passen bij het boek.
a. Neem deze gedichten op in je verslag
Weggaan
Zal ik weggaan?
Zal ik verdrietig worden en weggaan?
Zal ik het leven eindelijk eens onbelangrijk
vinden,
mijn schouders ophalen
en weggaan?
Zal ik de wereld neerzetten (of aan iemand anders
geven), denken:
zo is het genoeg,
en weggaan?
Zal ik een deur zoeken,
en als er geen deur is: zal ik een deur
maken,
hem voorzichtig opendoen
en weggaan- met kleine zachtmoedige passen?
Of zal ik blijven?
Zal ik blijven?
On(t)roerend goed
Ik woon mijn hele leven al op zolder
Mijn hoofd is mijn paleis
mijn thuis
Op de vloer ligt het kleed van mijn gedachten
Strekkende meters
Eindeloos
Aan de muur prijkt het schilderij van de ratio
Kunst met een grote K
Dat zie je toch zo?
In de hoek staat de chaise longue met mijn
intellect
Ik koester en streel haar verstandige stof
Soms staat het dakraam even open
Dan waait de wind mijn geest tot rust
Mijn hart ligt een verdieping lager
Het is groot
het is zacht
en het tocht er
Steeds vaker leeft het even op
Maakt het een sprong
een roffel
Het klopt niet alleen voor jou
maar ook voor jou
en voor jou
Het loopt over van liefde
Hoewel, soms schrikt het van de kou
Hartzeer is het allerergste
Het doet zo’n pijn, zo’n pijn, zo’n pijn
Het verminkt en het mishandelt
Het maakt me misselijk
Het maakt me klein
In de kelder slapen mijn voeten
Ze zijn mooi, de nagels vurig rood
Ze zouden moeten dansen
moeten springen
maar daar voelen ze nog te weinig voor
Te lang sneed het leven ze de pas af
Liepen ze in de val
gingen ze een doodlopende weg
toch stroomt heel voorzichtig het bloed weer in ze
en vormen ze de basis van mijn bestaan
Houden ze stilletjes van hun plaats op deze aarde
Kussen ze warm en teder de grond
Waar dan ook
b. Zeg in eigen woorden wat er in de gedichten staat.
Weggaan
Dit gedicht gaat over de innerlijke strijd die
iemand heeft; betrokken blijven, zoals zij of hij nu is, of geestelijk weggaan
door anders te worden. Kiest zij of hij ervoor om gelukkig of ongelukkig te
zijn, onverschillig te worden en zich niet meer zorgen te maken? Moet zij of
hij een manier vinden om te ontsnappen door een andere oplossing te zoeken en
als dat er niet is door het zelf te creëren? Dit dilemma is een strijd tussen
rede en gevoel.
On(t)roerend goed
In On(t)roerend goed staat een
huis symbool voor de geest. In dit gedicht staat omschreven hoe iemands leven
wordt geleid door wat er in haar hoofd omgaat. Hoe zij in strijd is met
tegenstrijdige gevoelens en gedachten; hoe zij eindeloos denkt, soms rationeel
en soms intellectueel. Zij omschrijft haar liefde en hartzeer en hoe het haar
persoonlijkheid heeft verminkt. De laatste regels van het gedicht omschrijven
hoe het leven haar ervan weerhield om te doen wat voor haar natuurlijk voelde
en hoe zij langzaam weer op haar voeten komt te staan. Zij kan nu overal
gelukkig en tevreden zijn.
c. Noteer zeker vijf overeenkomsten tussen het gedicht en het boek.
Weggaan
1. Lucia heeft ook een innerlijke strijd.
2. Lucia moet ook kiezen of zij weggaat of blijft.
3. Lucia moet ook kiezen om gelukkig of ongelukkig
te zijn.
4. Lucia creëert zelf een oplossing door een leugen
te vertellen over de reden voor haar vertrek.
5. De strijd tussen rede en gevoel is belangrijk in
het verhaal.
On(t)roerend goed
1. Lucia wordt na haar onderwijs en haar ziekte
geleid door het ratio.
2. Lucia ondervindt tegenstrijdige gevoelens
betreffende ratio tegenover gevoel.
3. Lucia heeft een groot hart, zij offert zichzelf
op voor Giacomo.
4. Lucia weet hoeveel pijn hartzeer doet en hoe het
je persoonlijkheid kan verminken.
5. Lucia heeft haar ware aard genegeerd en zichzelf
aan anderen aangepast, maar heeft zichzelf uiteindelijk hervonden.
K4 Bij deze opdracht staan minimaal twee recensies. Eén recensie heb je
al behandeld bij de verplichte recensieopdracht.
a. Hoe denkt de andere recensent(e) over het boek “Een schitterend gebrek”?
Thomas Vanheste omschrijft hoe een historische roman een tot mislukken gedoemde
onderneming kan zijn. Vervolgens vertelt hij dat Japin met Een schitterend
gebrek wel hierin geslaagd is. Vanheste vindt het een rijke roman, zonder meer,
maar vraagt zich af of het niet te gestileerd is.
b. Met welke argumenten ondersteunt hij zijn standpunt?
- In zijn recensie omschrijft Vanheste het betoog van W.F. Hermans 'Tegen de
historische roman' uit 1948, die stelt dat een historische roman saai is en
wordt overwoekerd door details om de lezer voldoende gegevens te geven.
Vanheste legt uit waarom hij van mening is dat Japin wel geslaagd is in het
schrijven van een historische roman: Japin weet de spanning tussen het in alle
tijden herkenbare menselijke en het vreemde van zeden en ideeën van radicaal
andere tijdperken weer te geven.
- Vanheste legt uit waarom Een schitterend
gebrek een rijke roman is. Hij vindt dat er in deze roman een wereld
aan betekenissen onder sluimert, bijvoorbeeld de naam Galathée.
- Vanheste prijst hoe Een schitterend
gebrek rijk is aan filosofie en bespiegelingen en dat het de sfeer
ademt van de Verlichting, maar tegelijkertijd met knipoogjes naar het heden,
over bijvoorbeeld tolerantie.
- Vanheste vindt dat Japin mogelijk te veel heeft
geluisterd naar kritiek dat zijn vorige roman De droom van de leeuw te
weelderig is geschreven, waardoor Japins taal nu juist te gestileerd is. Die
beheersing zou kunnen zorgen voor een zekere steriliteit.
c. Vergelijk de meningen van beide recensenten met elkaar.
Judith Janssen schrijft voornamelijk negatief over deze roman. Zij vindt de
schrijfstijl van Japin niet subtiel. Zij vindt dat Japin de lezer onvoldoende
ruimte geeft om iets aan het verhaal toe te voegen en dat hij erg gedetailleerd
schrijft. Er is wel iets positiefs in haar recensie, zij is
van mening dat het een verdienstelijke plot is met een aardige
karaktertekening, maar zij zegt niets over hoe de schrijver de lezer meeneemt
naar de tijdperk van de Verlichting.
Thomas Vanheste is voornamelijk positief over deze roman. Hij is vol lof over
hoe het Japin gelukt is de lezer mee te nemen naar de tijdperk van de
Verlichting, hij vind alle details nuttig en niet overwoekerend.
d. Noteer in een overzichtelijk schema de overeenkomsten en verschillen.
|
Judith
Janssen
|
Thomas
Vanheste
|
Overeenkomsten
|
Japin
schrijft gedetailleerd.
|
Japin
schrijft gedetailleerd.
|
|
Japin
is geslaagd in karakters omschrijven.
|
Niet
alleen de kleren, maar ook de karakters zijn van andere tijden.
|
|
Zij
vindt Japins schrijfstijl gestileerd.
|
Hij
vind de taal die Japin in Een schitterend gebrek gebruikt te
gestileerd.
|
Verschillen
|
Het
komt niet verder dan een verdienstelijke plot en aardige
karaktertekening. Zij vindt Japins schrijfstijl niet subtiel en houdt er niet
van.
|
Het is
Japin feilloos gelukt om een weg te vinden om een historisch roman te
schrijven die ondanks veel details niet saai is.
|
|
Het
wordt saai als de lezer niets anders kan doen dan het passief opnemen van
vaak te omfloerste zinnen en van de almachtige auteur niets zélf mag
toevoegen.
|
Japin
weet de spanning tussen het in alle tijden herkenbare menselijke en het
vreemde van zeden en ideeën van radicaal andere tijdperken weer te geven, met
knipoogjes naar het heden. Hij vindt het niet saai.
|